تفکر طراحی چیست و برای کسب و کارها چه ارزشی دارد؟
تفکر طراحی زمینه‌ای است که توسعه محصولات و خدمات را ارتقا می‌دهد و از رشد مدل‌های تجاری حمایت می‌کند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ جهان مانند اپل، گوگل یا آمازون از این شیوه نوین برای تقویت استراتژی‌های بازاریابی خودشان استفاده کرده‌اند. همچنین، امکان استفاده از این مفهوم برای ارائه راه حل‌های مناسب به مشتریان وجود دارد. روی هم رفته، تسلط به آن خیلی پیچیده نیست. هرچند، باید بدانید که دقیقا چیست، چه ویژگی‌ها و مراحلی دارد و چگونه اجرا می‌شود.
در ادامه درباره این موضوع بیشتر صحبت خواهیم کرد.
تفکر طراحی چیست؟
تفکر طراحی به عنوان یک روش کاری در صدد پیدا کردن راه حل‌های عملی برای مشکلات و نیازهای مخاطب هدف و قرار دادن او در مرکز این فرآیند است. اساسا این کار با بهره گیری از نوآوری، ابتکار و فناوری انجام می‌شود. از مزایای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازماندهی کارها و تیم‌های خلاق به منظور هدایت اقدامات با هدف پیدا کردن راه حل‌های واقعی
- شناسایی بیشتر و بهتر مخاطبان و مطالعه عمیق نیازهای آنها
- ارتقای تفکر آزاد و ابتکار با استفاده از سناریوهای کاری متنوع
- تمرکز روی منافع مصرف کننده به جای منافع شرکت با هدف جلب رضایت مشتری و افزایش سود کسب و کار
- ساده سازی فرآیندهای خلاقانه برای حذف عوامل غیرعملی و تمرکز روی عوامل نتیجه بخش
- ایفای نقش به عنوان یک واسطه برای مدیریت نظرات مختلف تیم‌ها جهت القای احساس ارزشمندی به پرسنل و ارتقای تفکر سازنده
- کمک به یکپارچگی تیم‌های بین رشته‌ای برای دستیابی به راه حل‌های تمام عیار
جنبه‌های تفکر طراحی
به طور کلی، تفکر طراحی ویژگی‌هایی دارد که آن را از فرآیندهای خلاقانه دیگر متمایز می‌کند. بنابراین، آشنایی با این خصوصیات تکلیف شما را درباره استفاده یا عدم استفاده از این روش کار مشخص می‌کند. بر این اساس، جنبه‌های تفکر طراحی عبارتند از:
۱. همدلی با مصرف کننده
اصولا برای پیدا کردن راه حل‌های مناسب باید حتما مشتریان و مصرف کنندگان را در مرکز تفکر طراحی قرار دهید. باید نیازهای واقعی آنها را شناسایی کنید تا بتوانید محصولات و خدمات را به طور بهینه‌ای توسعه دهید.
۲. تشویق خلاقیت
درست مثل جلسه ایده پردازی و هم اندیشی، در تفکر طراحی هم لازم است هر کدام از اعضا بتوانند آزادانه و بدون محدودیت ایده‌ها و نظرات‌شان را بیان کنند. بنابراین، این مفهوم خلاقیت را تشویق و از رقابت استقبال می‌کند. بنابراین، نباید هیچ ایده‌‌ای را کنار گذاشت، بلکه باید امکان اجرایی شدن ایده‌ها را تجزیه و تحلیل کرد.
۳. تفکر طراحی و تقویت حس کنجکاوی
در حالت کلی، تمام پرسنل درگیر در روش کار تفکر طراحی علاقه واقعی و فعالی برای پیدا کردن اطلاعات بیشتر در مورد مشکلات مشتریان دارند. بنابراین، هیچ اطلاعاتی را فورا و بدون انجام بررسی‌های اولیه رد نمی‌کنند. به هر حال، کنجکاوی به پیدا کردن داده‌های مفید کمک می‌کند و خصوصیت تفکر طراحی تقویت این حس است.
۴. یادگیری از اشتباهات
اصولا تکرار به عنوان بخشی از هر فرآیند سازنده و خلاقانه‌ای باعث می‌شود بتوانید از اشتباهات درس بگیرید. از این نظر، در تفکر طراحی همیشه امکان تکرار اقدامات برای تایید نتایج و مشاهده اثربخشی گزینه‌های دیگر وجود دارد.
مراحل تفکر طراحی
تفکر طراحی از ۵ مرحله تشکیل می‌شود، اما این مراحل خطی نیستند. یعنی می‌توانید در صورت لزوم به عقب برگردید تا بتوانید اطلاعات جدید به دست آمده را برای پیدا کردن راه حل مناسب مدیریت کنید.
با این تفاسیر، مراحل تفکر طراحی به طرح زیر است:
۱. مرحله همدلی
اول از همه، باید برداشت درست و عمیقی از مخاطبان کسب و کارتان و نیازهای آنها داشته باشید. بر این اساس، برای به دست آوردن اطلاعات در مورد مخاطب هدف راه‌های مختلفی مانند گروه‌های کانونی، مصاحبه، پایش شبکه‌های اجتماعی، پرسشنامه و نظرسنجی آنلاین وجود دارد. به تعبیری، کار کردن یک تیم روی نقشه همدلی مشتری ایده آل جالب به نظر می‌رسد.
۲. مرحله تعیین
بعد از جمع‌آوری اطلاعات در مورد مخاطبان هدف، نوبت به حذف اطلاعات به درد نخور و حفظ داده‌های مفید برای دستیابی به اهداف مورد نظرتان می‌رسد. به عبارت دیگر، باید نیازهای واقعی مصرف کنندگان و انتظارات آنها برای ارائه راه حل توسط شرکت‌ها را تعیین کنید. از اینجا به بعد می‌توانید با ارائه فرضیات مناسب برای راه حل‌های ممکن به راه حل‌های مفید دست پیدا کنید.
۳. مرحله ایده پردازی
در این مرحله دیگر باید به فکر ایده پردازی در مورد اقدامات قابل انجام توسط اطلاعات به دست آمده باشید. فراموش نکنید که هدف در اینجا برانگیختن خلاقیت است. بنابراین، نباید دنبال پیاده سازی اولین ایده‌ها باشید، بلکه تمام اعضای تیم باید راه حل‌های عملی ارائه دهند. در ادامه هم باید ایده‌های غیرقابل اجرا را کنار بگذارید. سپس، تمام ایده‌های پیشنهادی را روی کاغذ بیاورید، اما از اعمال ارزش داوری خودداری کنید. به این ترتیب، می‌توانید راه حل‌های نظری و غیرعملی را به دست آورید.
۴. مرحله نمونه سازی
ایده‌های خوب با ایجاد یک پروتوتایپ یا نمونه اولیه اجرایی می‌شوند و به لمس و احساس راه حل مربوطه کمک می‌کنند. به این ترتیب، مشخص می‌شود که آیا راه حل به دست آمده در عمل مفید و به درد بخور است یا خیر. انجام این کار همچنین می‌تواند به ایده پردازی یا همان مرحله ۳ هم کمک کند، زیرا با تشویق فرایند تکرار باعث می‌شود بتوانید ایده‌های غیر عملی را کنار بگذارید.
۵. مرحله ارزیابی
در این مرحله می‌توانید نمونه اولیه را با افرادی آزمایش کنید که واقعا قرار است از آن استفاده کنند. با این حال، این کاربران ارزیاب نباید از قبل محصول یا خدمات‌تان را دیده باشند. همچنین، نباید با نحوه عملکرد آن آشنایی داشته باشند. با انجام این کار به احتمال زیاد می‌توانید به نتایج مفید و بی طرفانه‌ای دست پیدا کنید که آیا محصولات‌تان خوب است یا خیر. در این مرحله بهتر است از هر نوع انتقادی استقبال کنید. به هر حال، به شما در شناسایی عیب‌ها و نحوه رفع آنها کمک می‌کند.
نحوه اجرای تفکر طراحی در پروژه بازاریابی
تا اینجا با خصوصیات و مراحل تفکر طراحی آشنا شده‌اید. در این بخش قرار است با نحوه اجرای صحیح آن در پروژه‌های بازاریابی کسب و کارتان آشنا شوید. در این راستا، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید.
آماده سازی ابزار مورد نیاز
اصولا برای توسعه و تعیین ایده‌ها به یک سری ابزار اولیه مانند ماژیک، تخته سیاه، کاغذ، خودکار، برگه‌های برچسبی و غیره نیاز دارید. یعنی هر چیزی که به شما امکان ضبط نظرات مختلف را می‌دهد تا اعضا بتوانند از آنها به عنوان منابع الهام بخش استفاده کنند.
ایجاد یک تیم کاری
عموما تفکر طراحی برای استفاده توسط یک فرد ایجاد نشده است، بلکه اجرای آن به یک تیم کامل نیاز دارد. همچنین، دیدگاه‌های مختلف به خلق ایده‌های جدید و کنار گذاشتن راه حل‌های غیرقابل اجرا کمک می‌کند. بنابراین، می‌توانید با حفظ اعضای تیم اولیه بسته به مرحله‌ای که در آن قرار دارید نفرات جدید را به تیم‌تان اضافه کنید. البته بدیهی است که این تیم حتما باید رهبری داشته باشد تا اعضا را به جلو هدایت کند.
انتخاب فضای کاری مناسب
به خاطر داشته باشید که یک فضای فیزیکی که قرار است در آن کار کنید روی تفکر خلاقانه و راحتی اعضا تاثیر بزرگی می‌گذارد. بنابراین، بهتر است که یک فضای به اندازه کافی بزرگ با دیوارهای خالی پیدا کنید که همه در آن احساس راحتی کنند و بتوانند کاغذها و یادداشت‌ها را روی آن بچسبانند. از همه مهمتر، بهتر است فضای کار مربوطه نور و تهویه مناسبی داشته باشد تا با آرامش بیشتری فعالیت کنند.
ترویج نگرش درست
اساسا تمامی اعضا باید برای ارتقای تفکر طراحی نگرش درستی داشته باشند. بر این اساس، کنجکاوی، همدلی و انعطاف پذیری از جمله ویژگی‌های لازم در تفکر طراحی هستند.
استفاده از ابزارهای مناسب
ابزارهای فنی برای استفاده در تفکر طراحی عناصر بی چون و چرایی هستند. برای مثال، می‌توان به فرم‌های تماس در وب، ایمیل مارکتینگ، شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های دورکاری و دستگاه‌های تلفن همراه اشاره کرد. با طی کردن هر مرحله‌ای از تفکر طراحی به راحتی متوجه خواهید شد که به کدام ابزارها نیاز دارید و چه زمانی باید از آنها استفاده کنید.
با تفکر طراحی به مشتریان‌تان راه حل‌ها ارائه دهید
به خاطر داشته باشید که درک تفکر طراحی اولین قدم برای به دست آوردن راه حل‌های مورد نظر مخاطبان هدف شما است. با این حال، تسلط به هر مرحله از این شیوه نوین اهمیت زیادی دارد. همچنین، باید تمایل داشته باشید که در صورت به دست نیاوردن نتایج مورد انتظار همه چیز را دوباره از صفر شروع کنید. از طرف دیگر، بررسی پیشرفت شرکت‌ها با استفاده از تفکر طراحی نشان می‌دهد که این روش کاری به بخش یا بازار خاصی محدود نمی‌شود.
بنابراین، می‌توانید با تلاش و صرف منابع کافی راه حل‌های مناسبی را به مشتریان‌تان ارائه دهید.
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه